MijnGGZWNB

Psychose

Wat is een psychose?

Een psychose is een toestand waarbij fantasie en werkelijkheid door elkaar lopen. Dan hoor, zie, ruik of voel je iets wat er niet is, je hoort stemmen en je verliest het contact met de werkelijkheid zoals anderen die ervaren. Ook heb je het gevoel dat andere mensen jou iets aan willen doen.

Als je een psychose hebt, zie je de wereld anders dan andere mensen. Je hebt last van hallucinaties, waanideeën en verwardheid. Bij herhaling van psychoses ga je steeds slechter functioneren. Het is dus belangrijk om deze herhaling door behandeling te voorkomen. Hoe vroeger de behandeling kan starten, des te gunstiger dat is voor de verdere verloop van dit ziektebeeld. Het is daarom verstandig om bij signalen en twijfel een deskundige te raadplegen. Een eerste psychose uit zich meestal tussen het zestiende en het dertigste levensjaar.

In ongeveer de helft van de gevallen leidt een psychose tot een meer blijvende vorm. Dit noemen we schizofrenie (terugkerende psychotische periodes).

Wij gebruiken op deze plaats de meer algemene term psychose. Psychose komt niet veel voor en kan als symptoom optreden bij andere psychische aandoeningen zoals verslaving en manische depressiviteit.

Hoe herken je een psychose?

Bij kinderen en pubers kunnen echter dezelfde signalen op hele andere zaken duiden, zoals kinderlijke fantasieën van voorbijgaande aard. Jonge kinderen kunnen ‘stemmen’ horen, die echter niets met een psychose te maken hebben. Bij jongeren die een psychose krijgen, niet veroorzaakt door drugs- of drankgebruik, is er tijdens de kindertijd vaak sprake geweest van een ontwikkelingsproblemen op het gebied van taal en spraak, motoriek, sociale vaardigheden en leerproblemen. Tijdens de puberteit kunnen gebrekkige vriendschappen, zwakke schoolprestaties, terugtrekkend gedrag en weinig interesses de eerste signalen zijn.

De kans dat iemand in zijn leven last krijgt van psychose heeft deels te maken met genetische aanleg

In principe kan iedereen een psychose krijgen, maar er is een sterk verhoogde kans als een familielid in de eerste graad hieraan lijdt.

Risicofactoren

Maar ook al komt het in de naaste familie voor, er zijn ook andere factoren of iemand al dan niet psychotisch wordt. Zo zijn stressvolle gebeurtenissen en een trauma in de vroege jeugd risicofactoren. Ook kunnen complicaties bij de geboorte een rol spelen, evenals organische stoornissen zoals aanvallen van epilepsie, een hersentumor of een hersenvliesontsteking. Er blijkt steeds vaker dat het gebruik van cannabis (blowen) een risico vormt voor het optreden van een psychose. Hoe vroeger je gaat blowen, hoe groter het risico is. Er zijn jongeren, die hier gevoeliger voor zijn dan anderen en dus sneller een psychose krijgen als gevolg van het blowen.

Als een cannabisgebruiker psychotische symptomen krijgt en deze symptomen na enkele dagen nog bestaan, moet je er rekening mee houden dat dit tekenen zijn van een psychotische stoornis van langere duur. Dit gaat niet over als je stopt met blowen.

Beschermende factoren

De kans op een psychose wordt kleiner door bepaalde ‘beschermende factoren’. Voor kinderen en jongeren zijn dit: leren omgaan met stressvolle gebeurtenissen en goede voorlichting over de risico’s van cannabisgebruik. In het algemeen is het niet verstandig cannabis te gebruiken als er sprake is van genetische kwetsbaarheid en evenmin op jeugdige leeftijd. Als je een iets heel naars hebt meegemaakt of verslaafd bent aan drugs (ook blowen) wordt het risico groter.

Hoe vaak komt een psychose voor?

De kans dat iemand tijdens zijn leven schizofrenie krijgt is kleiner dan 1% (ongeveer 0,8). Het zijn ongeveer evenveel mannen als vrouwen die eraan lijden en het komt in alle lagen van de bevolking voor. Ruim 6400 Nederlanders maken ieder jaar voor de eerste keer een psychose mee. De meeste van deze mensen zijn onder de 30 jaar.

(bron: Kenniscentrum voor Kinder- en jeugdpsychiatrie)

In de puberteit komt een psychose twee maal zo vaak voor bij jongens als bij meisjes

Ongeveer een half procent van de jongeren tussen 13 en 19 jaar maakt een psychose door, bij de helft daarvan betreft het schizofrenie.

Behandeling van psychose

Onze specialistische behandeling bestaat zowel uit vormen van therapie voor je kind (individueel of in groep) als vormen van therapie ter ondersteuning van ouders. Dit kan bijvoorbeeld ouderbegeleiding, thuisbehandeling, gezinstherapie of een oudercursus over ADHD of Autisme zijn. Uitgangspunt bij onze behandeling is dat wij samen met ouders en hun kind zoeken naar de beste zorg die past bij hun specifieke situatie.

Naar behandelingen